Wycena utraconych korzyści

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z wieloma wyzwaniami i, niestety, ryzykiem powstania szkód gospodarczych. Każdy przedsiębiorca powinien być świadomy, że takie szkody mogą mieć różnorodne źródła, a ich skutki mogą być bardzo dotkliwe. Przykłady sytuacji, które mogą prowadzić do utraty korzyści finansowych, obejmują:

  • Przede wszystkim niewłaściwe wywiązywanie się z kontraktów. Gdy jedna ze stron nie spełnia warunków umowy, może to skutkować poważnymi stratami finansowymi. W takiej sytuacji kluczowe staje się przeprowadzenie dokładnej wyceny utraconych korzyści, aby móc dochodzić swoich praw.
  • Kolejnym problemem mogą być nadużycia uprawnień przez organy spółki lub administrację. Takie działania mogą prowadzić do strat finansowych oraz zaufania klientów.
  • Nie można także zapominać o zagadnieniach związanych z własnością intelektualną. Nieupoważnione wykorzystanie znaków towarowych czy patentów to temat, który w ostatnich latach zyskuje na znaczeniu.
  • Na koniec warto wspomnieć o nadużywaniu pozycji monopolistycznej. Takie praktyki mogą nie tylko zaszkodzić konkurencji, ale również wpłynąć na całą branżę. W każdym z tych przypadków kluczowe jest zrozumienie, jak istotna jest wycena utraconych korzyści oraz jak ważne jest zabezpieczanie interesów swojej firmy. 

Podmioty, które doświadczają szkód gospodarczych, często podejmują decyzję o dochodzeniu swoich roszczeń poprzez postępowanie sądowe. W takiej sytuacji kluczowym elementem jest wycena utraconych korzyści, która dostarcza informacji na temat wartości roszczenia, jakie poszkodowany powinien przedstawić w sądzie. To właśnie ta wycena staje się fundamentem dla dalszych działań, stanowiąc punkt odniesienia w całym procesie.

Z drugiej strony, strona pozwana ma swoje interesy do ochrony i z reguły dąży do uzyskania kontr-opinii. Celem tej opinii jest wykazanie ewentualnych słabości w analizach przedstawionych przez stronę powodową. Dzięki temu, strona pozwana może przedstawić sprawę w bardziej korzystnym dla siebie świetle, co może znacząco wpłynąć na wynik sporu.

Warto również zaznaczyć, że niezależnie od wycen dokonywanych w ramach tzw. opinii prywatnych, sądy często zlecają sporządzenie opinii na temat wartości szkody niezależnym biegłym. Zasadniczo, biegły sądowy najpierw zapoznaje się z wycenami przedstawionymi przez obie strony, co pozwala mu na rzetelną analizę sytuacji oraz wydanie obiektywnej opinii.

W procesie dochodzenia roszczeń kluczowe jest więc nie tylko ustalenie wartości samej szkody, ale także umiejętność przedstawienia jej na forum sądowym w sposób przekonywujący i zgodny z obowiązującymi normami prawnymi. Tylko w ten sposób poszkodowani mogą skutecznie walczyć o swoje prawa i uzyskać należne im odszkodowanie.

Wycena roszczeń obejmuje w szczególności dwa elementy:

  • straty (damnum emergens) - pogorszenie sytuacji majątkowej podmiotu (w porównaniu do sytuacji przed wystąpieniem szkody gospodarczej);
  • utracone korzyści (lucrum cessans) - niezrealizowane korzyści, które zmaterializowałyby się, gdyby szkoda gospodarcza nie wystąpiła.

Kiedy stosuje się wycenę utraconych korzyści?

Wycena utraconych korzyści znajduje zastosowanie przede wszystkim w sytuacjach, w których doszło do naruszenia interesów majątkowych przedsiębiorcy lub osoby fizycznej, skutkującego utratą potencjalnych przychodów. Jest to kluczowy element roszczeń odszkodowawczych, który pozwala określić wartość korzyści, jakie poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby nie doszło do zdarzenia szkodowego.

Typowe przypadki, w których stosuje się wycenę utraconych korzyści, obejmują m.in.:

  • niewywiązywanie się z warunków kontraktu przez jedną ze stron,
  • bezprawne wypowiedzenie umowy handlowej,
  • opóźnienia w realizacji inwestycji,
  • nieuczciwą konkurencję lub nadużycie pozycji dominującej,
  • naruszenia praw własności intelektualnej (np. znaków towarowych, patentów),
  • działania lub zaniechania organów administracyjnych ograniczające możliwość prowadzenia działalności gospodarczej.

W każdym z tych przypadków celem wyceny utraconych korzyści jest określenie, jakie zyski mogłyby zostać zrealizowane, gdyby szkoda nie wystąpiła. Ma to kluczowe znaczenie w sporach gospodarczych i sądowych, gdzie właściwa argumentacja finansowa może przesądzić o wyniku postępowania.

Proces wyceny roszczeń obejmuje:

  • analizę okoliczności powstania szkody;
  • zdefiniowanie strat (źródeł kosztów) oraz utraconych zysków, które wystąpiły w ramach szkody gospodarczej;
  • dobór metodologii wyceny adekwatnej do zidentyfikowanego zakresu szkody;
  • oszacowanie wartości szkody gospodarczej na dzień wyceny;
  • sporządzenie raportu.

Wybór metody wyceny szkody gospodarczej jest procesem złożonym i zależy od wielu czynników, w tym rodzaju szkody oraz jej wpływu na dany podmiot. Nie można zignorować kluczowego aspektu, jakim jest dostęp do informacji finansowych. W kontekście sporów gospodarczych, gdzie często występuje asymetria informacyjna, różnice w podejściu do wyceny mogą być znaczące.

Wycena utraconych korzyści jest jednym z najważniejszych elementów tego procesu. Kiedy doradca wyceny pracuje dla podmiotu dysponującego kluczowymi informacjami, może precyzyjnie określić wpływ szkody na jego działalność. Z kolei wycena przeprowadzana przez doradcę strony przeciwnej, pozbawionego dostępu do tych danych, może prowadzić do znacznie mniej dokładnych wyników.