WYCENA KNOW-HOW, TECHNOLOGII
I PATENTÓW
Istotą działalności każdego przedsiębiorstwa jest zdobywanie przewagi konkurencyjnej. Aby dostosować się do dynamicznie zmieniających się warunków rynkowych, właściciele często szukają innowacyjnych rozwiązań, które istotnie zwiększyłyby efektywność przedsiębiorstwa i pozwoliłyby na zdobycie przysłowiowego klucza do sukcesu.
W tym kontekście coraz bardziej istotna staje się wiedza i zasoby niematerialne, takie jak: know-how, technologia czy patenty.
Know-how jest pojęciem, które nie zostało jeszcze jednoznacznie zdefiniowane. Polskie i europejskie standardy określają je odmiennie. Można jednak przyjąć, że za know-how uznaje się zidentyfikowane informacje użyteczne dla przedsiębiorstwa i obejmujące wiedzę, np. techniczną, doświadczenie, badania i procedury, które mają charakter poufny, a które nie zostały objęte patentami.
Swoim zakresem know-how obejmuje m.in.:
- nieopatentowane wynalazki,
- niezarejestrowane wzory użytkowe,
- informacje techniczne dotyczące stosowania patentów lub wzorów użytkowych,
- wiedzę i doświadczenie administracyjne i organizacyjne,
- doświadczenie w obrocie towarami lub usługami.
Może on występować we wszystkich sferach działalności przedsiębiorstwa: nie tylko w produkcji, ale także logistyce, zakupach, sprzedaży, czy nawet obszarze HR.
Technologia, podobnie jak know-how, obejmuje nieopatentowane informacje dotyczące wiedzy technicznej/technologicznej i procesu produkcyjnego dla danego produktu/wyrobu.
Patenty to z kolei wynalazki, które zostały objęte ochroną, czy to przez podmiot krajowy, tj. Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, czy instytucje międzynarodowe, np. Europejski Urząd Patentowy. Zwyczajowo wycena patentów jest przeprowadzana dla jednostek naukowych i badawczo-rozwojowych, firm technologicznych, czy przedsiębiorstw, które dokonały komercjalizacji patentu, jak również tych, które dopiero rozpoczęły proces wdrożeniowy. Co istotne, wycena takiego patentu może zostać przeprowadzona po uzyskaniu prawa ochronnego, jak również na etapie zgłoszenia wynalazku do urzędu patentowego.
W przypadku wyceny know-how, technologii i patentów, jednym z kluczowych elementów, od którego rozpoczyna się sam proces wyceny, jest identyfikacja przedmiotu wyceny i weryfikacja posiadanej dokumentacji źródłowej opisującej go. Następnym krokiem jest odpowiedni dobór metody wyceny. Dokonujemy go z uwzględnieniem zarówno etapu komercjalizacji wynalazku, jak również dostępności informacji.
Wykorzystywane metody wyceny:
- Podejście dochodowe (DCF), w którym wartość aktywa zostaje ustalona na podstawie oczekiwanych, przyszłych korzyści ekonomicznych z nim związanych. Korzyści te są wyrażone jako strumienie pieniężne. Przykładami metod, które wykorzystujemy w ramach tego podejścia są: metoda wielookresowej nadwyżki dochodów (ang. Multi-Period Excess Earnings Method) wzbogacona o metody statystyczne, oraz metoda premii cenowej (ang. Price Premium Method).
- Podejście majątkowe, w którym wykorzystujemy metody kosztowe: metodę kosztu odtworzenia lub metodę historycznego kosztu wytworzenia. Podejście to zakłada odtworzenie danego aktywa poprzez wytworzenie go we własnym zakresie lub zlecenie jego wykonania przez strony trzecie.
- Podejście rynkowe, w którym wyceny mogą być oparte na porównaniu przedmiotowego aktywa z podobnym, które było przedmiotem transakcji rynkowej. Wykorzystywane są w tym celu specjalistyczne bazy danych na temat transakcji na porównywalnych aktywach.
Wycena wartości niematerialnych i prawnych jest jedną z naszych wiodących specjalizacji.
